Nay ở tuổi 30, Frind
thực ra chỉ dành chưa đến một giờ làm việc mỗi ngày cho PlentyOfFish – dịch vụ "se duyên
trực tuyến" hàng đầu thế giới do anh sáng lập.

Khoảng 10 giờ sáng, Marcus Frind rời khỏi căn hộ của anh, đi
bộ đến trụ sở công ty PlentyOfFish (POF), trên tầng 26 của một cao ốc ở khu
trung tâm Vancouver (Canada). Việc dạo bước trên đường
phố để đến nơi làm việc cho Frind chút cảm giác mới lạ vì suốt năm năm qua,
chuyện "đi làm" của anh chỉ đơn giản là di chuyển từ phòng ngủ ra...
phòng khách.
Frind bước vào văn phòng trống trải, còn thơm mùi sơn mới. Anh
đã tự thuyết phục mình phải thuê trụ sở hẳn hoi để chuẩn bị cho sự phát triển
của công ty. Với hàng chục ngàn người dùng mới mỗi ngày và hàng tỉ lượt truy
cập mỗi năm của POF, lẽ ra phải có hàng trăm máy chủ, hàng trăm nhân viên. POF
vẫn hoạt động thông suốt với tám máy chủ và ba nhân viên. Do vậy, Frind vẫn
chưa có ý định cụ thể nào về việc mua thêm máy, thuê thêm người.
Các nhân viên của Frind có nhiệm vụ theo dõi hoạt động của
người dùng, xóa đi những ảnh khỏa thân, những thông điệp quấy rối được gửi đến
máy chủ POF. Trong việc kiểm duyệt thông tin còn có sự tham gia (từ xa) của
hàng trăm người dùng tình nguyện. Có thể đó là những người dùng muốn đền đáp
cho POF vì hạnh phúc mà họ tìm được, hoặc đơn giản là những người thích xem ảnh
của người khác.
Frind ngồi vào ghế, nhìn vào màn hình để theo dõi hoạt động
của POF, xem xét số liệu thống kê. Anh vẫn tự giải quyết mọi vấn đề kỹ thuật.
Nếu mọi việc đều bình thường, Frind đóng cửa sổ trình duyệt chỉ sau mười lăm
phút. "Công việc hàng ngày" của anh kết thúc. "Cỗ máy in
tiền" của Frind cứ tiếp tục chạy, hoàn toàn tự động.
Frind dành phần thời gian còn lại trong ngày cho trò chơi
Risk, Age of Empires hoặc Command & Conquer. Anh cũng thường đi trượt tuyết
hoặc chơi thuyền buồm cùng bạn gái.
Markus Frind
Cuộc sống êm ả của Frind chẳng khác chi đoạn cuối tràn đầy
hạnh phúc của một câu chuyện cổ tích. Trong câu chuyện đó, nhân vật chính là
một chàng trai không có gì nổi bật, không tốt nghiệp đại học danh tiếng nào. Chàng
không hề có "tầm nhìn chiến lược" kể cả khi khởi nghiệp, cũng không
trải qua những cuộc phiêu lưu ly kỳ trước khi đạt đến thành công. Chàng trai ấy
- Markus Frind - vẫn luôn là người nói năng nhỏ nhẹ, hơi chậm chạp, không khéo giao
tiếp, dường như chỉ tỏ ra tự tin khi ngồi trước màn hình máy tính.
Annie Kanciar - nhân viên thiết kế web làm việc cho Frind,
cũng là bạn gái của anh - nhận xét về Frind: "Anh ấy không bao giờ lớn tiếng, không thích tranh luận. Những lúc
đi chơi, anh ấy thường im lặng quan sát mọi người. Dường như anh ấy luôn muốn
hiểu biết hơn về con người và vận dụng hiểu biết ấy trong kinh doanh".
Frind xuất thân từ một gia đình nông dân người Đức. Bố mẹ
Frind di cư đến vùng đồng quê lạnh lẽo, biệt lập, thuộc hạt British Columbia
(Canada) khi Frind lên bốn và lập trang trại ở đó từ khi chưa có điện, nước,
điện thoại. Người hàng xóm gần nhất của gia đình Frind ở cách xa trên một dặm
nên Frind hầu như không có bạn suốt thời thơ ấu. Frind nói được tiếng Anh nhờ
theo học ở thị trấn Hudson's
Hope, nơi chỉ có vài trăm cư dân.
Năm 1999, sau khi tốt nghiệp bậc cao đẳng hai năm (ngành
công nghệ thông tin), Frind đi làm cho một công ty nhỏ chuyên xây dựng cửa hàng
trên mạng. Đó cũng là thời điểm "nền kinh tế Internet" chuyển qua
giai đoạn thoái trào. Trong hai năm đầu, Frind thường xuyên chuyển chỗ làm do
các công ty liên tục "sập tiệm". Frind kể lại: "Cứ mỗi sáu tháng, tôi lại chuyển qua chỗ mới. Thông thường, lúc
đầu công ty có khoảng 30 nhân viên nhưng năm tháng sau chỉ còn lại ba nhân
viên. Thật là nghiệt ngã!".
Với Frind, mỗi lần nhận công việc mới là mỗi lần chịu áp lực
nặng nề. Anh luôn phải "thừa kế" những chương trình do người khác để
lại, những chương trình được viết theo cách bí hiểm cố ý, nhằm bảo vệ chỗ làm,
"phòng chống" người thay thế. "Tôi
thường phải mất đến bốn, năm giờ chỉ để viết chú giải cho những đoạn mã, công
việc mà lẽ ra chỉ mất chừng hai phút".
Sau thời gian thất nghiệp gần như suốt năm 2002, Frind lại
tìm được việc làm. Thấp thỏm trước nguy cơ mất việc lần nữa, Frind quyết định
tự trang bị kiến thức mới, chuẩn bị cho tương lai. Chỉ trong vài tuần, anh nắm
vững ASP .NET - công nghệ lập trình web mới của Microsoft.
Đó cũng là thời gian Frind bắt đầu cảm thấy cô đơn, muốn tìm
một người bạn gái. Không có thì giờ đến những chốn đông người, cũng rất ngại
chuyện lân la làm quen với các cô gái, Frind chọn giải pháp thuận tiện nhất:
những website "tìm bạn bốn phương". Vào lúc đó, có khá nhiều website
như vậy nhưng tất cả đều thu phí đối với người cần đăng "lời rao".
Đối với Frind, thật phi lý khi phải trả tiền cho loại địch vụ quá sức đơn giản,
"ai cũng làm được". Là người lập trình, anh nghĩ mình có thể tạo ra
dịch vụ tốt hơn nhiều.
Markus Frind
Sau mỗi ngày làm việc, Frind dành vài giờ buổi tối để vận
dụng kiến thức lập trình ASP .NET cho dự án riêng của anh: một website "se
duyên" phục vụ những người cô đơn. Trong hai tuần, website của Frind đã
xong "phần thô", được đặt tên là POF. Frind dùng chính máy tính của
anh ở nhà làm máy chủ.
Để có thể cung ứng dịch vụ miễn phí, Frind nghĩ đến nguồn
thu từ quảng cáo. "Nguồn thu từ quảng cáo", đó mới chỉ là điều mà Frind
biết về nguyên tắc. Anh không quen biết ai trong nghề quảng cáo để nhờ tư vấn
hoặc môi giới. Frind tìm đến những diễn đàn trên web để đặt câu hỏi nhưng vô
hiệu.
Đúng lúc ấy, Google đưa ra bộ công cụ miễn phí AdSense,
giành cho những người làm website muốn hiển thị thông tin quảng cáo "theo
ngữ cảnh" từ Google. Không cần bộ phận chuyên nghiệp phụ trách việc môi
giới, tiếp nhận quảng cáo như ở các website lớn với nguồn đầu tư nhiều triệu
USD, Frind vẫn dễ dàng đưa quảng cáo lên website của mình.
Đối với nhiều người, AdSense chỉ là công cụ quảng cáo nghiệp
dư, may ra chỉ giúp những blogger bù đắp chi phí. Quả thực, khoản tiền đầu tiên
mà Frind nhận từ Google chỉ có 5 USD!
Frind lặng lẽ cải tiến POF ở chức năng mà anh cho là quan
trọng nhất: tìm kiếm "người trong mộng" phù hợp với yêu cầu của người
dùng, càng nhanh càng tốt. POF có khả năng nhận biết "thị hiếu" của
người dùng, chứ không bám vào những gì họ mô tả. Frind nhận xét: "Nếu một người viết rằng họ muốn tìm
người yêu tóc vàng nhưng lại thường xuyên xem ảnh của những người tóc sậm, POF
sẽ giới thiệu với họ những người tóc sậm. Người dùng thường nói không đúng về
yêu cầu của họ. Họ có thể tưởng tượng ra những tiêu chí nhưng tiềm thức của họ
lại hướng về phía ngược lại".
Frind cũng không nghe theo những góp ý của người dùng. Một
số người muốn POF có thêm "phòng trò chuyện" (chatroom) hoặc chức
năng hiển thị video trong trang "tiểu sử". Frind cho đó chỉ là ý kiến
xuất phát từ góc nhìn hạn hẹp, không đáng lưu tâm.
POF dần dần có nhiều người dùng hầu như chỉ nhờ vào sự
truyền khẩu (người này "mách" người khác). Dù vậy, Frind cũng rất
quan tâm đến việc tối ưu hóa POF để đạt thứ hạng cao đối với guồng máy tìm kiếm
của Google, nhằm chiếm được những vị trí tốt trong trang kết quả tìm kiếm.
Khi nhận được ngân phiếu 1100 USD từ Google, Frind sung
sướng dự định: khi nào nhận được số tiền gấp bốn lần như vậy, anh có thể nghỉ
việc, thoát khỏi sự cực nhọc và nhàm chán để lập công ty riêng. Và điều đó đã trở
thành sự thực.
Tự mình dựng nên một công ty vốn là việc "khởi đầu
nan" nhưng trong thời gian đó, Frind chỉ làm việc khoảng 20 giờ mỗi tuần. Trong
năm 2006, khi công ty POF vẫn chỉ có một mình Frind, anh thu được 10.000 USD
mỗi ngày từ Google AdSense!
Do số người dùng POF tăng nhanh, không chỉ những công ty
quảng cáo tìm đến Frind, mà cả những dịch vụ "se duyên" cỡ lớn, có chi
phí tiếp thị dồi dào, cũng muốn có liên kết quảng cáo ở POF. Tiền chảy vào túi
Frind nhanh đến mức khó tin. Bất chấp nhiều tờ báo lớn viết về thành công của
Frind, không ít người vẫn cho đó là "câu chuyện bịa thô thiển".
Về phần Frind, anh không còn vui mừng về con số cụ thể của
mỗi khoản tiền nhận được mà chỉ hào hứng khi khoản tiền sau nhiều hơn khoản
tiền trước! "Tôi cảm thấy mình như
đang chơi video game. Luôn luôn có mức chơi cao hơn!". Một tham vọng vô
cùng bền bỉ ẩn sau vẻ ngoài trầm lặng.
NGỌC GIAO